پمپ غلیظ کش چیست؟

یکی از کاربردی‌ترین پمپ‌هایی که برای انتقال مواد در صنایع مورداستفاده قرار می‎گیرد، پمپ غلیظ کش است. این نوع پمپ، برای انتقال مایعات مختلف استفاده می‌شود. البته به خاطر توان بالای این پمپ‌ها، در اکثر مواقع از آن‌ها برای جابجایی مایعات غلیظ‌تر و مواد دارای حجم زیاد استفاده می‌شود. هرچند برای جابجایی برخی مواد، باید جنس پمپ، متناسب با ماده‌ی موردنظر ساخته شود. به این دلیل که پمپ غلیظ کش می‌تواند باقدرت بسیار زیادی مواد را جابجا کند، از آن‌ برای انتقال موادی که نیاز به جابجایی سریع دارند هم استفاده می‌شود. در این مطلب قصد داریم پمپ‌های غلیظ کش را بیشتر موردبررسی قرار دهیم.

معرفی اجزای سازنده‌ی پمپ‌های غلیظ کش

در فرآیند تولید این دستگاه، معمولاً از سازه‌هایی استفاده می‌شود که در برابر خوردگی و ذرات و مواد جامد درون مایعات، مقاوم هستند. به همین دلیل هم می‌توان از پمپ غلیظ کش برای انتقال مواد بسیار غلیظ استفاده کرد. همانطور که گفتیم، یکی از دلایلی که پمپ غلیظ کش برای جابجایی مواد غلیظ مورداستفاده قرار می‌گیرد، توان بسیار بالای این دستگاه است. در ادامه با انواع این پمپ‎ها آشنا خواهیم شد.

نحوه کارکرد پمپ غلیظ کش

پمپ‌های غلیظ کش ازجمله پمپ‌های پرکاربرد صنعتی در جهان محسوب می‌شوند. نحوه‌ی کارکرد این پمپ به این شکل است که ابتدا الکتروموتور با استفاده از شافت متصل به سیستم انتقال قدرت و اتصالات بخش روتورها، در درون استاتور شروع به چرخش می‌کند. مایعات با ایجاد انحراف بر روی شکاف بین استاتور و روتور، از ورودی دستگاه به سمت خروجی به حرکت درمی‌آیند. فضای خالی یا همان شکاف بین بخش متحرک و ثابت پمپ هم با مواد پر می‎شود. هرچه سرعت مواد بیشتر باشد، سرعت پمپ هم افزایش پیدا می‌کند. درواقع، این پمپ غلیظ کش با به چرخش درآوردن دنده‌ها در بخش ورودی دستگاه، باعث حرکت مایعات به سمت خروجی می‌شود.

انواع پمپ‌های غلیظ کش

پمپ‌های غلیظ کش به دودسته‌ی کلی پمپ داخلی و پمپ خارجی تقسیم می‌شوند. البته انواع دیگری از این پمپ‌ها هم وجود دارند که نام‌ آن‌ها بین مردم شناخته‌شده است. ولی در این مطلب می‌خواهیم دو مورد از پرکاربردترین مدل‌های این پمپ‌ را بررسی کنیم.

پمپ غلیظ کش داخلی

پمپ دنده‌ای داخلی، یکی از قوی‌ترین پمپ‌هایی محسوب می‌شود که معمولاً برای جابجا کردن مواد چسبناک و غلیظی مثل آسفالت به کار می‎رود. البته این به آن معنا نیست که پمپ دنده‌ای داخلی، توانایی انتقال مواد دارای ویسکوزیته پایین را ندارند! این پمپ‌ها همچنین برای حمل مواد رقیق‌تری که حجم زیادی دارند هم مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌طورکلی، استفاده از پمپ دنده‌ای داخلی به دلیل داشتن توانایی حمل مواد زیاد و همچنین قدرت بالای آن، بسیار رایج است.

درواقع، پمپ دنده‌ای داخلی بر اساس الگوی حرکت چرخ‌دنده‌های ساعت عمل می‌کنند. اگر با طرز کار ساعت‌ها آشنا باشید، حتماً می‌دانید که چرخ‌دنده‌های ساعت با حرکت بر روی سایر چرخ‌دنده‌ها، باعث به چرخش درآمدن آن‌ها می‌شوند. پمپ‌ها هم دو چرخ‌دنده‌ی بسیار مستحکم در ساختار خود دارند که در فرآیندی مشابه، با چرخیدن بر روی‌هم، باعث به گردش درآمدن یکدیگر می‌شوند. این چرخ‌دنده‌ها، در داخل پمپ نصب می‌شوند و به همین دلیل هم این پمپ‎ها، «دنده داخلی» نام‌گرفته‌اند.

مزایای استفاده از پمپ دنده‌ای داخلی

در ادامه می‌توانید با چند مورد از مزایای پمپ غلیظ کش داخلی آشنا شوید:

• ساختار این پمپ ساده است و درعین‌حال قدرت بسیار زیادی هم دارد.

• با استفاده از این پمپ می‎توان هر ماده‌ای با ویسکوزیته‌‌ی بالا یا پایین را به‌راحتی جابجا کرد.

• این پمپ توانایی عملکرد دوسویه را دارد.

ت هزینه‌ی نگهداری پمپ دنده داخلی به دلیل عملکرد ساده‌ی آن کم است.

• نصب این پمپ بسیار آسان است.

• این پمپ دارای سیستم خود مکشی قدرتمندی است.

• پمپ دنده‌ای داخلی دارای عملکردی بسیار انعطاف‌پذیر است.

• زمانی که پمپ خشک می‎شود، هیچ مشکلی به وجود نمی‎آید.

• می‌تواند به‌صورت یک‌طرفه کار کند.

• امکان ساخت پمپ داخلی به‌صورت سفارشی هم وجود دارد. در این حالت می‌توان از آن برای انتقال مواد شیمیایی و اسیدی استفاده کرد.

پمپ غلیظ کش خارجی

با توجه به نام این پمپ‌ها، طبیعی است اگر بگوییم که دنده‌های به‌کاررفته در این دستگاه، در خارج از بدنه‌ی آن نصب‌شده‌اند. این دنده‌ها هم درست مثل الگوی ساعت مانندی که شرح دادیم، روی‌هم قرارگرفته و باعث به گردش درآمدن یکدیگر می‌شوند. این تفاوت در محل نصب چرخ‌دنده‌ها، موجب افزایش سرعت و قدرت این مدل از پمپ‌های غلیظ کش شده است. ازآنجایی‌که پمپ‌های دنده‌ای خارجی برای اهداف مختلفی مورداستفاده قرار می‌گیرند، آن‌ها را از جنس‌های متفاوتی مانند چدن خاکستری، برنز، پلیمر و... می‎سازند.

مزایای استفاده از پمپ دنده‌ای خارجی

با توجه به اینکه توان پمپ‌ دنده‌ای خارجی، نسبت به پمپ داخلی بالاتر است، برای اهداف متنوعی هم می‌تواند مورداستفاده قرار بگیرد. مزایای این پمپ را در زیر مشاهده می‌کنید:

• قیمت این پمپ‌ها نسبت به سایر نمونه‌های موجود در بازار، زیاد نیست.

• عمر پمپ‌های خارجی زیاد است.

• پمپ دنده‎ای خارجی به خاطر کیفیتی که دارد، در موارد مختلفی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

• این پمپ برای انتقال سریع مواد ساخته‌شده است.

• به‌راحتی می‌توان از پمپ‌های خارجی نگهداری کرد.

• این پمپ، مواد مختلف را با سرعت و عملکرد بالا انتقال می‌دهد.

تفاوت بین پمپ دنده‌ای داخلی و خارجی

باوجود توضیحاتی که تا اینجا در مورد پمپ‌های غلیظ کش داخلی و خارجی ذکر کردیم، ممکن است در مورد چگونگی برتری‌ این پمپ‎ها نسبت به یکدیگر کنجکاو شده باشید. معمولاً مشتریان می‌خواهند بدانند کدام پمپ، با نیازهای آن‌ها بیشتر مطابقت دارد. برای پیدا کردن جواب این سؤال، باید به خاطر داشته باشید که مدل‌های مختلف پمپ‌های غلیظ کش، با استفاده از فشار هوا کار می‌کنند و هر بار می‌توانند مقدار معینی مواد را جابجا کنند. درکل، برای جابجایی موادی با ویسکوزیته بالا و مواد حجیم، معمولاً از پمپ‌های غلیظ کش داخلی استفاده می‌شود. اما زمانی که حرف سرعت و انتقال مواد اسیدی، چسبناک و... به میان می‌آید، بهتر است پمپ‌های خارجی به کار گرفته شوند.

با توجه به مواردی که ذکر شد، پمپ‌های غلیظ کش، پمپ‌های هوایی هستند که با به‌کارگیری فشار هوا، مایعات را در داخل دستگاه به گردش درمی‌آورند و از ورودی به سمت خروجی هدایت می‌کنند. همه‌ی انواع پمپ غلیظ کش، دارای توان بسیار بالایی هستند و می‌توانند هر نوع مایعی را با ویسکوزیته‌ی متفاوت جابجا کنند.

ویژگی های پمپ غلیظ کش چیست؟

پمپ غلیظ کش جمع و جور و ساده با تعداد محدودی از قطعات متحرک هستند. آنها قادر به مطابقت با فشار تولید شده توسط پمپ های رفت و برگشتی یا سرعت جریان پمپ های سانتریفیوژ نیستند اما فشار و توان عملیاتی بالاتری نسبت به پمپ های پره یا لوب دارند. پمپ های دنده ای خارجی مخصوصاً برای پمپاژ آب ، پلیمرها ، سوخت ها و مواد افزودنی شیمیایی مناسب هستند. پمپ های دنده کوچک خارجی معمولاً تا دور 3500 دور در دقیقه کار می کنند.

از آنجا که خروجی مستقیماً متناسب با سرعت است و یک جریان روان و بدون پالس است ، پمپ های دنده خارجی معمولاً برای اندازه گیری و مخلوط سازی استفاده می شوند زیرا اندازه گیری به طور مداوم است و خروجی به راحتی قابل کنترل است. حجم داخلی کم ، اندازه گیری قابل اعتماد عبور مایعات از پمپ و در نتیجه کنترل دقیق جریان را فراهم می کند. همچنین از آنها در موتورها و گیربکس ها برای گردش روغن روانکاری بسیار استفاده می شود. پمپ های دنده ای خارجی همچنین می توانند در برنامه های برق هیدرولیک ، به طور معمول در وسایل نقلیه ، ماشین آلات بالابر و تجهیزات گیاهان سیار استفاده شوند.