پمپ پنماتیک دیافراگمی حاوی دو محفظهی پمپاژ است که بهصورت متناوب و با حرکت دیافراگمهای انعطافپذیر، پر و تخلیه میشوند. هوای فشرده بهطور مداوم درون محفظههای هوا در طرف مقابل دیافراگمها خورانده و از آنها خارج میشود تا فرآیند پمپاژ را ایجاد کند. پمپ پنماتیک دیافراگمی در کل برای انواع جابجاییها استفاده میشود و میتواند برای انتقال موادی مانند گنداب، دوغاب و مایعات ساینده و حساس به کار برود. در این مطلب قصد داریم کاربردهای پمپ پنماتیک دیافراگمی را بهصورت دقیق باهم بررسی کنیم.
پمپ هوای دیافراگمی، با حرکت متناوب رفت و برگشتیِ دو غشای انعطافپذیر یا همان دیافراگمهای نصبشده روی شافت مشترک، مایعات را به حرکت درمیآورد. گرچه، میتوان پمپهای پنماتیک دیافراگمی را بهصورت مستقیم هم هدایت کرد. برای این کار باید یک شافت مستقیماً به موتور متصل باشد. در این حالت، پمپ دیافراگمی، با استفاده از هوای فشرده و سیستم توزیع پیشرفتهاش، هوا را بهصورت مداوم به سمت دو محفظهی هوا که در دو طرف دیافراگم قرار دارند، هدایت میکند.
در کل سه نوع پمپ دیافراگمی وجود دارد. در زیر میتوانید ویژگیهای این پمپها را مشاهده کنید:
• پمپ دیافراگمی نوع اول: این پمپ دارای یک دیافراگم است که راه آن ازیکطرف با مایعات و از طرف دیگر با هوا یا مایع هیدرولیک بستهشده است. فشرده یا تخلیه شدن این دیافراگم، موجب افزایش یا کاهش حجم فضای پمپ میشود. برای جلوگیری از برگشت جریان مایع، یک جفت شیر برگشتی وجود دارد.
• پمپ دیافراگمی نوع دوم: این نوع پمپ هوای دیافراگمی، با استفاده از جابجایی مثبت حجمی، در محلی که درایو اصلی دیافراگم الکترومکانیکی قرار دارد، توسط یک میللنگ یا چرخش موتور کار میکند. این نوع دیافراگم، از طریق یک عمل سادهی مکانیکی و با بهکارگیری یکطرف دیافراگم که رو به هوا باز میشود، کار خود را انجام میدهد.
• پمپ دیافراگمی نوع سوم: این پمپ با استفاده از یک یا چند دیافراگم و مایعی که از دو طرف پمپ میشود، کار میکند. در این حالت، دیافراگم یا دیافراگمهای ذکرشده، دوباره خم شده و باعث تغییر حجم میشوند.
پمپهای دیافراگمی تقریباً قابلیت جابجایی هر نوع مایعی را دارند. بعضی از نمونههای متداول مایعات پمپاژ شده با استفاده از پمپ پنماتیک دیافراگمی، شامل آب، روغن و اسید هستند. این پمپها میتوانند مایعاتی با ویسکوزیته بالا، از انواع چسبها و روغنهای دنده گرفته تا لوسیونهای دستی، سورفاکتانتها و رزینها را پمپاژ کنند.
این پمپها زمان جابجایی مایعات چسبناک، از خطوط مکش بزرگ استفاده میکنند. همچنین پمپ باید نزدیک و یا حتی پایینتر از سطح مایع قرار بگیرد. مایعات با ویسکوزیته بالاتر، باعث میشوند پمپ کندتر حرکت کند. تنظیم شیر کنترل هوا بر روی پمپ که برای کاهش سرعت جریان هوا به کار میرود، باعث میشود پمپ لغزشهای سریعی نداشته باشد.
پمپ های پنماتیک دیافراگمی پلاستیکی، معمولاً برای جابجایی مایعاتی مانند مواد شیمیایی، اسیدها، مواد سوزاننده و مواد سفیدکننده مناسب هستند. البته برخی از مواد شیمیایی مانند استایرن و بعضی از رزینها مثل ایزوسیانات و پلیول، برای پمپاژ توسط پمپهای دیافراگم پلاستیکی مناسب نیستند. پمپهای دیافراگمی پلاستیکی نشت نمیکنند، ولی باید بهصورت منظم بررسی و بازسازی شوند.
از پمپهای پنماتیک دیافراگمی در چه تجهیزاتی استفاده میشود؟
پمپهای دیافراگمی در هر نوع تسهیلاتی و با هراندازهای، قابلنصب هستند. همچنین طیف گستردهای از صنایع، از پمپ دیافراگمی استفاده میکنند. ازجمله کاربردهای پمپ پنماتیک دیافراگمی میتوانیم به کاربرد آن در صنایع پتروشیمی، ساخت فلز، معدن، ساختوساز، در غذا و نوشیدنی، صنعت چاپ، ساخت جوهر و... اشارهکنیم.
پمپهای پنماتیک دیافراگمی معمولاً بهعنوان یک وسیلهی کار عمومی مورداستفاده قرار میگیرند. این پمپها در صنایع برای انتقال مایعاتی مانند مواد خشکشده، مایعات کثیف و آلوده به کار میروند. در ادامه، کاربردهای پمپهای دیافراگمی در دو مورد از این صنایع را باهم بررسی میکنیم.
امکان استفاده از این پمپها در مناطق طبقهبندیشده و خطرناک معادن هم وجود دارد. این پمپها در معادن برای موارد زیر مورداستفاده قرار میگیرند:
• انتقال دوغابهای ساینده و مخلوط گنداب
• تشخیص دوز مایعات مختلف
• انتقال حلالها، برای جداسازی مواد معدنی از سنگ معدن
• انتقال سوخت برای وسایل نقلیه و تجهیزات
ازآنجاییکه پمپهای دیافراگمی میتوانند با دوغابهای بسیار ساینده کار کنند، میتوان از آنها در صنعت سرامیکسازی استفاده کرد.
کاربردهای پمپهای دیافراگمی در سرامیکسازی:
• پر کردن قالبها
• انتقال آب پسماند
• انتقال مخزن روز
در زیر میتوانید فهرستی از مزایای استفاده از پمپهای دیافراگمی را مشاهده کنید:
1. این پمپها بههیچعنوان نشتی ندارند. نشت تنها در صورت خرابی یک یا هر دو دیافراگم ممکن است رخ دهد. بااینوجود، دیافراگمهای این نوع پمپها فرسایش کمتری نسبت به پمپهای مکانیکی دارند.
2. میتوان از این پمپها برای آزمایش کردن مواد اولیه استفاده کرد. با استفاده از پمپ دیافراگمی، امکان تشخیص ناخالصی در مواد وجود دارد.
3. پمپ پنماتیک دیافراگمی، جرقههای الکتریکی تولید نمیکند. ازآنجاییکه این پمپ از برق بهعنوان نیروی محرک استفاده نمیکند، بعد از نصب، هیچگونه جرقهی الکترواستاتیک تولید نمیکند.
4. این پمپها میتوانند طیف وسیعی از مایعات را جابجا کند. از مایعاتی با ویسکوزیته کم گرفته تا مواد با ویسکوزیته بالا، مواد چسبناک و...
5. پمپ دیافراگمی فاقد سیستم کنترل پیچیده است. در این پمپها خبری از کابل و فیوز نیست.
6. این پمپها کوچک، سبک و بهآسانی قابل جابجایی هستند.
7. پمپهای دیافراگمی نیازی به روغنکاری ندارند. بنابراین، نگهداری از آنها آسان است و به دلیل روغنریزی، محیط را آلوده نمیکنند.
8. به دلیل ویژگیهای پمپهای پنماتیک دیافراگمی که در سطرهای بالاتر ذکر شد، در زمان انتقال مایعات خطرناک، این پمپها از ایمنی بالایی برخوردار هستند.
9. انعطافپذیری و تنوع پمپهای دیافراگمی بالا است. اندازه پمپهای دیافراگمی از 0.25 تا 4 اینچ است و دبی آن بین 19 تا 1100 لیتر در دقیقه است.
پمپهای پنماتیک دیافراگمی، قوی و قابلاعتماد هستند و به دلیل فرآیند نگهداری آسانی که دارند، هزینهی زیادی هم به مشتری تحمیل نمیکنند. این پمپها، معمولاً بهعنوان اسباب کار مورداستفاده قرار میگیرند. صنایع مختلف، برای کارهایی مانند انتقال طیف گستردهای از مواد، از این نوع پمپها استفاده میکنند.
ما به بررسی اصل اساسی پمپ پنوماتیکی و سیستم کنترل جریان مبتنی بر اصل اساسی پمپ های پنوماتیک ، معروف به کنترل فشار تحت فشار می پردازد. پمپ پنوماتیکی با کنترل جریان تحت فشار ، آن را از نظر پاسخگویی و دقت مناسب تر می کند. همچنین کاربردهای کنترل فشار تحت فشار را در طیف وسیعی از زمینه های صنعتی و تحقیقاتی نشان می دهد.
پمپ پنوماتیکی شاخه ای از فناوری است که از نیروی گازهای فشرده برای ایجاد اثرات مکانیکی استفاده می کند. پمپ های پنوماتیک از این نیروهای مکانیکی برای دستکاری حرکت مایعات درون کانال های میکروسیال استفاده می کنند.
پمپ های پنوماتیک اساساً از هوا به همان روش استفاده می کنند که پمپ هیدرولیک مایعات را به کار می گیرد. هر دو این پمپ ها قادر به تولید سطوح تقویت شده مکانیکی هستند که به منبع بالایی از انرژی تبدیل می شود.
اصل اساسی پمپ پنوماتیکی
اصل اساسی پمپ پنوماتیک بر استفاده از گاز تحت فشار یا هوا برای جابجایی محیط متمرکز است. وقتی از پمپ های پنوماتیک برای کاربردهای صنعتی استفاده می شود ، استفاده از گازهای بی اثر فشرده یا هوای فشرده است.